Cumhurbaşkanı Kararı ile İstanbul Sözleşmesi’nin Feshedilmesi Hakkında

20.03.2021 tarihli Resmî Gazetede yer alan 3718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin (İstanbul Sözleşmesi) Türkiye tarafından feshedildiği duyurulmuştur.

İstanbul Sözleşmesi, kadınları her türlü şiddete karşı korumayı, kadına karşı şiddeti ve aile içi şiddeti önlemeyi, kovuşturmayı ve ortadan kaldırmayı amaçlayan ilk ve en kapsamlı uluslararası sözleşme niteliği taşımaktadır. Sözleşme, herhangi bir ayrımcılık yapılmaksızın tüm kadınların şiddetsiz bir yaşam sürme hakkını güvence altına almak için akut şiddetle mücadele etmeyi hedeflediği gibi, kadınlarla erkekler arasında eşitliğin ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının kadına karşı şiddetin önlenmesinde temel unsur olduğunun bilincinde olarak; uzun vadede yapısal ve köklü değişiklikler yaratacak kapsamlı bir yol haritası sunmaktadır.

Sözleşme, bu amaçlar doğrultusunda, sivil toplum kuruluşlarının (STK), bütüncül politikaların benimsenip uygulanması için yapılacak tüm çalışma ve süreçlere dahil edilmesinin öneminin altını çizmektedir. İstanbul Sözleşmesine taraf ülkeler, “kadınlara karşı şiddet uygulanmasıyla mücadelede aktif bir rol oynayan STK’ların çalışmalarını her düzeyde takdir ve teşvik etmeyi ve desteklemeyi ve bu kuruluşlarla etkili bir iş birliği gerçekleştirmeyi” taahhüt etmektedirler.

İstanbul Sözleşmesi aynı zamanda, kadına yönelik şiddete karşı, STK’lar ve özellikle kadın örgütleriyle iş birliği içinde hareket edilmesinin önemini vurgulamaktadır. Türkiye de Sözleşmenin imzalanması, ulusal mevzuatın Sözleşmeyle uyumlu hale getirilmesi için başta 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun olmak üzere, gerekli yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi sürecinde, kadın örgütleriyle bir arada hareket etmeye özen göstermiştir.

Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) olarak sivil toplumun elverişli bir ortamda faaliyet göstermesi için çalışıyoruz. Bunu sağlamak için, toplumu oluşturan tüm bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin güvence altında olması ve toplumun belirli bir kesimini ilgilendiren konularda alınacak kararlarda, bu alanda çalışan STK’ların karar alma mekanizmalarına dahil edilmeleri büyük önem taşımaktadır. Sözleşmenin imzalanması sürecinde kadın örgütleri başta olmak üzere, sivil toplumla diyalog içinde hareket edilirken, STK’ların Sözleşmenin etkin uygulanması yönündeki kararlılığına karşın, Cumhurbaşkanı Kararı ile Sözleşmenin feshedilmesi, Türkiye’nin insan hakları temeline dayanan uluslararası sistemin bir parçası olma yönündeki tutumuna zarar vermektedir.

TÜSEV olarak, demokrasi, hukuk devleti ve insan hakları değerlerini içinde barındıran, STK’lar ve ilgili paydaşlarla uzun süreli diyaloglar sonucu oluşturulan, kadınların ve kız çocuklarının şiddetten uzak bir yaşam sürmelerini temin etmek için en önemli uluslararası sözleşme olan İstanbul Sözleşmesi’ne bağlı kalınmasının ve Sözleşmenin etkin uygulanmasının öneminin altını çiziyoruz.