2012’de Türkiye’de Bağışçılık Ne Yönde Gelişecek?

Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) dünyadaki ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmeler ile iç dinamiklerin Türkiye’de bağışçılık uygulamalarını nasıl etkileyeceğine dair bir dizi tahminde bulundu. 2012 yılında gerçekleşmesi beklenen bu trendler, sivil toplum kuruluşlarına (STK) yöneltilen bağışların yapılış biçiminde, desteklenen konularda, konulan hedeflerde önemli değişiklikler olacağına ve bağışçılıkta yeni aktörlerin, ihtiyaçların ve düzenlemelerin ortaya çıkaracağına işaret ediyor. İşte TÜSEV’in 2012 yılında bağışçılığın alacağı boyutlar ile ilgili on tahmini:

1. Çin, Hindistan, Brezilya, Rusya, Güney Kore ve Endonezya ile birlikte dünyanın yedi önemli ekonomisi arasında gösterilen Türkiye’de, dünyadaki ekonomik durgunluk, son yıllardaki özel sermaye birikiminin sağladığı avantajla bağışçılığın yükselişinde engel oluşturmayacak. Küresel ekonomik kriz ve gelir dağılımındaki eşitsizlikler vakıf ve bağışçıların yoksulluğun azaltılmasına ve toplumsal sorunların kökünde yatan sorunların çözülmesine daha fazla odaklanmalarına neden olacak.

2. Kamu harcamalarındaki artışın yavaşlatıldığı, bütçe disiplinin sıkılaştırıldığı, kamu maliyesinde disiplinin sertleştirildiği ve bu sayede kamunun borçlanma ihtiyacının aşağıya çekilmeye çalışıldığı bir ekonomik model içinde STK’ların kamusal fayda sağlamadaki rolleri anlaşılacak. STK’ların kamusal yaşamda yarattıkları artı değer, yeni vergi avantajları sağlanarak teşvik edilecek.

3. Ortadoğu’da ekonomik gelişme ve demokrasi üzerinde yükselen, barış getirecek aktif bir dış politika yürütmek isteyen Türkiye’de devlet dışındaki bağışçılar da ilgili ülkelerde değişim, ekonomik kalkınma ve demokrasiyi desteklemek için uluslararası bağışlar yapacaklar.

4. Özgürlük, bireysel haklar ve ekonomik güçlendirme taleplerinin yükseldiği ve bölgesel dinamiklerin değiştiği bir zamanda, Türkiye’de demokratik gelişiminin önündeki engelleri kaldırmak için STKlar ve devlet arasında işbirliği artacak ve bağışçılar sivil toplumun demokratik gelişimine yönelik girişimlerine daha fazla fon aktaracaklar. Özellikle bölgesel ve yerel seviyede faaliyet gösteren STKların sesleri ve talepleri bağışçılar tarafından daha fazla duyulacak.

5. Şirketler sponsorluğun ötesine geçerek STKlar ile daha stratejik ve uzun vadeli işbirlikleri kuracaklar. Kurumsal sosyal sorumluluk programları kapsamında yapılan şirket-STK projeleri hedef aldıkları sorunları daha sistemli şekilde ele alacak, izleme değerlendirme süreçleri ile yapılan sosyal yatırımın ne kadar katkı sağladığını tespit etmek önem kazanacak.

6. Bağışçıların daha fazla bilgilendirildiği ve farklı bağış yapma seçeneklerinin sunulduğu Bağışçılar Vakfı gibi organizasyon modelleri popülerlik kazanacak. İş liderleri, yerel ve merkezi yönetim temsilcileri ve toplum liderleri bu tür modeller etrafında bir araya gelecek, toplumsal sorunların çözümü için fon havuzları ve paydaş kurulları oluşturacaklar.

7. Bill Gates, Warren Buffet, Bolder Giving ve diğerler önde gelen küresel bağışçılar gibi Türkiye’den de gelirlerinin yarısını veya daha fazlasını küresel sorunların çözümü için bağışlayan iş liderleri çıkacak.

8. Sabancı Vakfı’nın yürütmüş olduğu ve WWF-Türkiye’nin henüz başlattığı, öncelikli program alanları çerçevesinde sunulan yerel STK projelerine verilen hibe destekleri başka büyük vakıflarca örnek alınarak yaygınlaştırılacak.

9. Avrupa Birliği hibe programları Türkiye’deki STKların en önemli fon kaynağı durumunda. Yeni yılda STKlar AB fonlarına bağımlılıklarını azaltmak için kaynak geliştirme biçimlerini daha fazla çeşitlendirecekler. Dernek ve vakıfların kaynak geliştirme kapasitelerindeki artış ve uluslararası donörlerin Türkiye’ye olan ilgisi ile bu fonlar artacak.

10. Ben Varım kolay bağış platformu gibi internetten ya da Mikro Bağış gibi fatura üzerinden yapılan yuvarlamalarla STK projelerine bağış toplayan modeller artacak. STKlara yapılan bağışın kolaylaştırılması ve küçük miktarların bir araya gelerek STKlar için önemli katkılar oluşturduğunun sergilenmesi ile yurttaşların bir yandan STK projeleri hakkında bilgileri artarken diğer yandan kurumlara verdikleri mali destek artmış olacak.

——————————————————————————–
Bağışçılığı Geliştirme Projesi: TÜSEV, Türk Filantropi Vakfı ve C.S. Mott Vakfı’nın sağlamış olduğu mali destek ile kurumsal bağışçılığı ve bağışçılık kültürünü teşvik etmek, bağışçılığı çerçeveleyen yasal ve maliyi altyapıyı geliştirmek üzere çeşitli çalışmalar yürütmektedir.
Bu kapsamda hibe programı oluşturmak isteyen vakıflar ile bağışçılık stratejisi geliştirmekte olan şirketler TÜSEV’den teknik destek alabilecekler. Bulundukları bölgelerde kamusal faydayı ilerletmek için sosyal yatırım yapmayı düşünen yerel iş liderleri bağışlarını en etkili şekilde kullanabilmeleri için TÜSEV’in koçluk hizmetinden faydalanabilecekler. TÜSEV ayrıca kaynak geliştirmede etkili ve yenilikçi araçlar kullanan, bağışçılara çeşitli bağış seçenekleri sunan dernek ve vakıflardan başarı öykülerini topluyor; şirket, vakıf ve bireylerin farklı bağışçılık uygulamalarını inceliyor. Bu iyi örneklerden ve dünyadaki eğilimlerden yola çıkarak hazırlanacak olan bağışçılık rehberi ve Türkiye’de bağışçılığın durumu araştırmasının çıktıları 2012 yılında STKlar ve bağışçılara sunulmuş olacak. Proje hakkında detaylı bilgi ve detaylı bilgi ve sorularınız için S.Sevda Kılıçalp ile sevda@tusev.org.tr adresinden iletişime geçebilirsiniz.